Psychoterapia poznawczo-behawioralna (cognitive behavioral therapy – CBT) jest oparta na założeniu, że ludzkie zachowania i emocje zależą od sposobu obserwacji otaczającego świata, osobistych doświadczeń i wypracowanego w trakcie życia schematu reagowania na sytuacje, które nam się przydarzają. To, w jaki sposób interpretujemy otaczającą nas rzeczywistość, jakie osobiste znaczenie nadamy zdarzeniom w naszym życiu, ma wpływ na nasze samopoczucie i nie zawsze jest korzystne dla naszego funkcjonowania na poziomie psychologicznym i społecznym. Człowiek posiadający błędne przekonania, błędnie interpretuje napływające informacje, a w rezultacie zachowuje się w sposób, który może powodować cierpienie i wpływać negatywnie na codzienne funkcjonowanie. Celem terapii poznawczo-behawioralnej (CBT) jest najpierw rozpoznać te błędne przekonania, sposób, w jaki one powstały, to co je obecnie utrwala, a następnie zmienić powodujący cierpienie sposób myślenia.
Terapia behawioralno-poznawcza zakłada, że tak, jak nauczyliśmy się myśleć w określony sposób, tak również możemy nauczyć się myśleć o sobie, świecie, innych ludziach w sposób zdecydowanie bardziej konstruktywny. Dlatego też w trakcie terapii psychoterapeuta stara się wpłynąć na wyuczone przez pacjenta schematy reagowania i uzyskać rezultaty w postaci zmiany jego funkcjonowania i zachowania, czyli w sferze behawioralnej. Praca terapeutyczna polega na serii spotkań z psychoterapeutą, podczas których terapeuta i pacjent próbują zidentyfikować negatywny schemat myślowy leżący u podstaw problematycznych zachowań i emocji. Nie angażują się jednak we wnikliwą i długotrwałą analizę źródeł problemu, jak dzieje się to podczas terapii psychodynamicznej. W przypadku CBT pacjent i terapeuta koncentrują się na rozwiązaniu konkretnego problemu w możliwie jak najkrótszym czasie — można powiedzieć, że jest to terapia, której myślą przewodnią jest to, co się dzieje „tu i teraz”. W trakcie terapii możesz otrzymywać także krótkie prace osobiste do wykonania między sesjami, które pozwolą ci utrwalić nowe zachowania i umiejętności.
Psychoterapię poznawczo-behawioralną można scharakteryzować jako ukierunkowaną na cel, ustrukturyzowaną, opartą o współdziałanie i krótkoterminową. Terapia poznawczo-behawioralna oferuje praktyczne strategie radzenia sobie z trudnościami psychicznymi, ucząc pacjentów, jak skutecznie zarządzać swoimi myślami, emocjami i zachowaniami.
